Aanbiedingsbrief

De jaarrekening 2020 sluiten we per saldo af met een voordelig resultaat van € 2,1 miljoen ten opzichte van de vastgestelde begroting. Hiervan is € 118.000 als onderdeel van de Zomernota aan de raad voorgelegd en verwerkt in een bijstelling van de begroting.
Het resterende saldo van € 2 miljoen geven we hieronder weer in een overzicht en lichten we toe op hoofdlijnen.

Het resultaat betreft voor € 892.000 nog niet uitgevoerde werkzaamheden waarvoor in de begroting 2021 en volgende jaren geen middelen zijn opgenomen. Voor dit bedrag stellen we de raad voor om bij de vaststelling van de jaarrekening 2020 een specifieke resultaatsbestemming te doen. Hierdoor kunnen de activiteiten alsnog worden uitgevoerd in 2021 en eventueel latere jaren.

De belangrijkste afwijkingen zijn hieronder opgesomd. De toelichting op de afwijkingen treft aan in de programma's:

Dienstverlening € 138.000 voordelig

• hogere ontvangsten uit het gemeentefonds via de septembercirculaire waarvan € 474.000 als compensatie voor corona effecten
• lagere uitgaven voor het interbestuurlijk programma vitaal platteland en regio Zwolle: € 70.000
• lagere rentelasten: € 101.000
• vrijval van de stelpost voor onvoorziene uitgaven: € 59.000
• hogere uitgaven voor de pensioenverplichtingen voor (ex) wethouders als gevolg van de verder gedaalde rekenrente en waardeoverdracht: € 497.000

Zorgzaam en Levendig € 71.000 nadelig

• lagere uitgaven voor arbeidsparticipatie en leenbijstand: € 251.000
• hogere uitgaven door inhaalafschrijvingen op in 2020 vervangen toplagen van de kunstgrasvelden: € 121.000
• lagere uitgaven voor de invoering van de nieuwe wet inburgering: € 57.000
• lagere uitgaven voor het veiligheidsnetwerk zorg en Jeugd: € 70.000
• hogere uitgaven voor Zorg in Natura Jeugd: € 471.000
• lagere uitgaven voor Wmo-zorg: € 150.000
  

Mooi en Duurzaam € 1.382.000 voordelig

• hogere opbrengsten uit omgevingsvergunningen: € 515.000
• hogere opbrengsten uit verkoop van gronden: € 278.000
• per saldo hogere baten uit de begraafplaatsen: € 56.000
• lagere opbrengsten uit de verkoop van gronden Tag West: € 182.000 (nadeel)
• lagere uitgaven voor de invoering van de Omgevingswet € 139.000
• lagere uitgaven verkeersknelpunten i.v.m. cofinanciering: € 250.000
• lagere uitgaven voor gebouwen: € 70.000
• lagere uitgaven door meer werkzaamheden ten laste van Grexen en projecten: € 120.000

Overhead € 148.000 voordelig

• hogere inzet en toerekening aan grondexploitaties en projecten per saldo voordelig € 148.000

Dekkingsmiddelen € 448.000 voordelig

• hogere ontvangsten via het gemeentefonds voor 2018 en 2019 (samen € 100.000) en voor 2020 (€ 365.000) door een gunstige vaststelling van het areaal t.o.v. het landelijk gemiddelde: € 465.000.

Wij stellen uw raad voor van het resultaat van € 2.040.903 een bedrag van € 892.000 over te hevelen naar volgend jaar. Op grond van het budgetrecht bepaalt de gemeenteraad of het budget overgeheveld mag worden naar het volgende jaar, zodat het alsnog aangewend wordt voor de te realiseren doelen.
Daarnaast wordt voorgesteld om het resterende saldo van € 1.148.903 toe te voegen aan de algemene reserve.

Met de resultaatsbestemming zetten we weer een stap naar een financieel gezonde gemeente.

De specifieke doelen van de resultaatbestemming zijn:

Communicatie en dienstverlening

In 2020 hebben we mede vanwege de Corona-maatregelen meer ingezet op het beter en sneller communiceren over dienstverlening, projecten, besluiten en nieuws via online middelen. Dit hebben we per doelgroep gericht gedaan via de verschillende (sociale) media, (online) bijeenkomsten en bestaande netwerken. Het communiceren over de Corona-maatregelen nam hierbij een centrale plaats in. We maakten hierbij gebruik van de traditionele media, de nieuwe media en de lokale radio.

Het grootste deel van de gemeentelijke administratie is digitaal. Via het programma Digitale Agenda Zwartewaterland werken wij aan oplossingen om de gemeentelijke dienstverlening verder te verbeteren. In 2020 zijn onder andere de volgende grote projecten uitgevoerd:

• Digitaal Stelsel Omgevingswet (een nieuw vergunningensysteem dat klaar is voor de Omgevingswet)
• doorontwikkeling Burgerzaken (digitaal afspraken maken en digitale producten aanvragen)
• optimalisatie van het systeem voor het Sociaal Domein
• nieuwe systemen voor het beheer van basisregistraties.

In het tweede deel van 2019 is gestart met de planvorming om de personeels- en salarisadministratie (PSA), inkoopadvies en automatisering gefaseerd onder te brengen bij het samenwerkingsverband SSC ONS Zwolle.
In 2020 heeft de raad het college toestemming verleend om als partner toe te treden in het SSC. Deze toetreding is inmiddels geëffectueerd. Inkoop- en contractmanagement en de personeels- en salarisadministratie zijn begin 2021 overgezet. In 2021 volgt stapsgewijs de ICT-omgeving.

De geldende algemeen verbindende voorschriften van onze gemeente zijn geïnventariseerd en beoordeeld op actualiteit. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal verouderde regelingen en verordeningen is ingetrokken in 2020, waarmee onze gemeente nu beschikt over een actueel regelgeving-bestand.

Financieel gezond, lagere schuldquote en interbestuurlijk toezicht

Voor het behoud van een structureel gezonde financiële positie is in deze raadsperiode bijzondere aandacht voor onze schuldquote. Eind 2020 bedraagt de schuldquote 95% en is daarmee ruimschoots gedaald tot onder de beoogde maximale streefwaarde. De nominale waarde van de schuld is wel gestegen omdat een jaar eerder dan strikt noodzakelijk een lening is aangetrokken. Dit is gedaan om gebruik te maken van de gunstige rentestand. Op de aangetrokken lening ontvangt Zwartewaterland rente in plaats van dat moet worden betaald. Dit gedurende de komende 14 jaar. De lening is onder andere aangetrokken als herfinanciering van de aflossingen 2021.
De provincie heeft op een aantal terreinen een toezichtstaak op de gemeenten. Naast het domein financiën betreft dit de domeinen Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht), Wro (Wet ruimtelijke ordening), monumenten, informatie- en archiefbeheer en huisvesting statushouders. Onze gemeente scoort in 2020 op alle domeinen groen, behalve op het domein financiën waar een oranje score is behaald. Dit laatste komt doordat onze gemeente de begroting 2020 sluitend heeft gemaakt door een toevoeging uit de algemene reserve en de reserve sociaal domein. Wanneer het materiële evenwicht in het meerjarenperspectief wordt hersteld, is er weer sprake van een groene codering voor financiën.

Ontmoeting in een vitaal centrum

De ontmoetingen die plaatsvonden voor de Omgevingsvisie boden tevens input voor de leefbaarheidsplannen. Met vertegenwoordigingen van de inwoners en het werkveld zijn de uitdagingen in de verschillende kernen en het buitengebied nader besproken. De opbrengst is verwerkt in de leefbaarheidsplannen die eind 2020 zijn vastgesteld.
De leefbaarheidsplannen versterken het toerisme in de kernen, ontmoeting, verbinding en betrokkenheid van inwoners. Het op peil blijven van het voorzieningenniveau en het versterken van de gemeenschapsgebouwen in het buitengebied hebben aandacht in de plannen. Daar waar het kan koppelen we de projecten mee met de beheersopgaven van onze gemeente.

Met verschillende maatschappelijke organisaties is overleg gevoerd over de privatisering van de binnen- en buitenhaven van Genemuiden en de kades en grachten in Hasselt. Doel is om de inkomsten ten goede te laten komen aan de samenleving en de gastvrijheid van de havens te vergroten. We zijn in de afrondende fase om het dagelijks beheer daadwerkelijk over te dragen.

Om de samenwerking tussen de ondernemers in de binnenstad van Hasselt te versterken en inwoners en toeristen aan het centrum te binden, is het plan van aanpak 'Opladen in Hasselt' gereedgekomen. Er is een Stadsteam samengesteld en een aantal actiepunten zoals de aanleg van Free Wifi en het ontwikkelen van een gezamenlijke cadeaubon zijn al gerealiseerd. Er is een route ontwikkeld die de geschiedenis vertelt van Hanzestad Hasselt Bedevaartsoord. In 2021 gaan we dit verhaal visualiseren in de openbare ruimte.

Bewegen, sport recreëren en cultuur

Eind 2019 is een inventarisatie gedaan onder een aantal culturele organisaties naar de wensen en aandachtspunten voor het nieuwe cultuurbeleid. Er zijn vier speerpunten geformuleerd: investeren in vrijwilligers, cultuur is jong geleerd, de bibliotheek als sociaal-cultureel hart en erfgoed en evenementen ter versterking van de lokale identiteit. Deze speerpunten en beleidsinstrumenten zijn uitgewerkt in de Cultuurnota Zwartewaterland 2021-2024 die in januari 2021 door de gemeenteraad is vastgesteld.

In 2020 is het Sport- en Beweegakkoord gesloten. De ambitie van dit akkoord is dat alle inwoners van onze gemeente met plezier kunnen sporten en bewegen, dichtbij huis. Samen met (sport)verenigingen is onderzocht hoe sport en bewegen kan bijdragen aan een gezondere samenleving voor alle doelgroepen. Hieruit zijn drie belangrijke pijlers uit voortgekomen: vitaal en gezond Zwartewaterland, vitale en "veilige" sport- en beweegaanbieders en (jong) vaardig in bewegen. Het aantal sportcoaches is in 2020 uitgebreid.

Eind 2020 hebben wij onze visie op de Fiets Agenda Zwartewaterland aan de gemeenteraad gepresenteerd. Met de opgehaalde input werken wij deze agenda in 2021 verder uit. Ten behoeve van de uitvoering van onderdelen uit de fietsagenda hebben wij eind 2020 vanuit de Rijksregeling Investeringsimpuls Verkeersveiligheid een bijdrage ontvangen. De werkzaamheden zoals de fietsvoorziening Zwolsesteeg en het fietspad Hasselt-Zwartsluis worden in 2021 uitgevoerd.
Knelpunten in de regionale recreatief-toeristische routestructuren voor wandelen en fietsen zijn opgelost.

Als gevolg van de landelijke Corona-maatregelen zat de verblijfsrecreatie het grootste deel van het jaar op slot. Binnen de mogelijkheden die er waren hebben wij onze trekpleisters in de etalage gezet. Verder hebben we een nieuwe Hanze-fietsroute ontwikkeld, waarvan de stad Hasselt de kern vormt. Op het Diamanten Bolwerk te Hasselt is aan het Zwarte Water in 2020 de aanleg van een camperparking gestart. Gemeentebreed zijn 120 historische objecten voorzien van ANWB-informatieborden met QR-code. We hebben een vijftal ondernemers gefaciliteerd met het realiseren van een verblijfsrecreatieve voorziening.

De Stichting Erfgoed Zwartewatersklooster heeft een uitvoeringsplan opgesteld en eind 2020 aan de colleges van Staphorst en Zwartewaterland gepresenteerd. Beide gemeenten hebben cofinanciering beschikbaar gesteld. Met het door ons beschikbaar gestelde uitvoeringsbudget kan de stichting de informatievoorziening op deze historische plek in 2021 op niveau brengen.

Visie Sociaal Domein

Ondanks de gestegen kosten blijven we zorg dicht bij de burger leveren. We maken de beweging van achteraf oplossen naar preventie. Het beleid is verbreed naar alle doelgroepen en vastgelegd in de visie op het Sociaal Domein "Schouder aan Schouder 2020-2024". We leggen verbinding tussen de verschillende beleidsvelden in het Sociaal Domein en waar mogelijk ook met het fysieke domein. We sluiten vraag en aanbod beter op elkaar aan door een kerngerichte benadering. De regels voor zorg, jeugdhulp en ondersteuning bij werk en inkomen zijn samengevoegd in één verordening "Sociaal Domein". Met de nieuwe verordening is de hulpvraag centraal komen te staan en daarna de toetsing of deze past binnen de wettelijke kaders van het Sociaal Domein.
Met de inkoop van maatwerkvoorzieningen begeleiding en hulp bij het huishouden is de door het bestuur gewenste optimale keuzevrijheid voor inwoners bij het contracteren van maatwerkvoorzieningen als uitgangspunt gehanteerd. Na een indicatie voor zorg in natura kunnen inwoners kiezen uit meerdere aanbieders.
In het afgelopen jaar is het gelukt om onder de moeilijke omstandigheden die Corona-crisis met zich meebracht de dienstverlening aan de cliënten uit te voeren.

Ouderen

Uit het in 2020 gehouden woonbehoefteonderzoek is naar voren gekomen dat er meer behoefte is aan voor senioren geschikte woningen dan waar eerder vanuit werd gegaan. Het vergroten van dit aandeel kan zowel door nieuwbouw als door aanpassingen in bestaande woningen. De uitkomsten van het woonbehoefteonderzoek zijn het uitgangspunt bij het vormgeven van nieuwe woningbouwplannen in samenwerking met projectontwikkelaars en de woningcorporatie.
Er zijn in 2020 diverse activiteiten opgezet om de eenzaamheid als gevolg van de Corona maatregelen te bestrijden. De gemeente is aangesloten bij het initiatief "Eén tegen Eenzaamheid" en er worden huisbezoeken afgelegd.

Arbeidsparticipatie en beschut werk

Vanaf 2020 werken we aan de hand van een driesporenbeleid: directe bemiddeling, re-integratie en participatie. Hierdoor geven wij de begeleiding en bemiddeling van onze klanten meer gestructureerd en tijdgebonden vorm.

Veel klanten op trede 1 en 2 van de participatieladder hebben een passende plek. Door de Corona-crisis geldt dit niet voor alle klanten. Ook hebben er minder re-integratieactiviteiten kunnen plaatsvinden voor klanten in trede 3 dan gehoopt. Klantcontact vond op afstand plaats. Er konden geen groepsactiviteiten plaatsvinden en samenwerkingspartners moesten hun deuren (tijdelijk) sluiten. De effecten zullen waarschijnlijk ook in 2021 voelbaar blijven. Het zelfde beeld zien we bij de bemiddeling van de klanten richting betaald werk (trede 4 en 5). Wél zijn in het derde kwartaal 2020 veel mensen uitgestroomd omdat voor een deel van de bedrijven het werk weer aantrok.

In 2020 hebben wij de nieuwe notitie beschut werk 2020-2022 vastgesteld. Belangrijke uitgangspunten zijn onder andere: het proactief benaderen van inwoners, zoveel mogelijk plaatsen bij reguliere werkgevers en lokale instellingen, flexibiliteit en maatwerk in contracten en de kwaliteit van de begeleiding van de werknemer. Voor het aantal te realiseren plekken sluiten wij aan bij de verplichting van het rijk.

Statushouders

Op de peildatum (mei 2020) waren 32 van de 52 statushouders aangewezen op een uitkering op grond van de Participatiewet. Van deze 32 waren 22 personen actief, onder andere via een (re-integratie)traject, vrijwilligerswerk of een werkervaringsplaats. De aanbevelingen die voortkomen uit de uitgevoerde evaluatie spelen een belangrijke rol bij de voorbereiding op de Wet Inburgering die in de toekomst van kracht wordt.

Na de eerste periode van de lockdown in maart 2020 is halverwege mei weer gestart met het huisvesten en de (maatschappelijke) begeleiding van statushouders. Als gevolg van de inmiddels opgelopen achterstand en het beperkte woningaanbod is de taakstelling 2020 niet gehaald.

Schulddienstverlening

Met onze netwerkpartners zetten wij in op preventie en vroege signalering van (beginnende) schulden. Dit doen wij via onze samenwerkingsafspraken met Wetland Wonen. Daarnaast hebben wij op basis van signalen van energie- en waterleveranciers contact gezocht met inwoners. Om hiermee (problematische) schulden te voorkomen. Degenen die zich hebben aangemeld voor schulddienstverlening hebben in 2020 binnen twee weken een eerste gesprek gehad.

Integraal Huisvestingsplan Onderwijs

In 2020 is het nieuw Integraal Huisvestingsplan voor het Onderwijs (IHP) 2020 -2041 voor het basisonderwijs vastgesteld. Per gebouw is aangegeven welke maatregelen op welk moment aan de orde zijn om de kwaliteit van het gebouw te verbeteren. Het huisvestingsplan houdt rekening met belangrijke ontwikkelingen zoals de veranderingen van de leerlingenaantallen, onderwijskundige veranderingen, de invoering van passend onderwijs, de wens om kinderopvangfuncties te integreren in de school, duurzaamheid en energiebesparing.

Zorg voor kinderen en jongeren
We hebben jongeren en gezinnen passende ondersteuning geboden zoals ambulante begeleiding in de thuissituatie of een tijdelijke woonplek met behandeling buiten huis met de meest passende hulpinzet.
In 2020 hebben we ook weer te maken gehad met jongeren met een voogdijmaatregel die van buiten onze gemeente in Zwartewaterland zijn gaan wonen in een 24 uur setting. Afgelopen jaren hebben wij hiervan de kosten moeten dragen en worden we achteraf hiervoor deels gecompenseerd. In 2021 gaat dit systeem veranderen door de wijziging van het woonplaatsbeginsel, waardoor de kosten direct door de vertrekkende gemeente worden betaald.

Naast het bieden van jeugdhulp zetten we volop in op transformatie en preventie. Lokale preventieprojecten die goed aanslaan zijn het project Steunouders, de cursussen Positief opvoeden, THINK op school, de KIES training en de SOVA training. Met de kerken is het project Maak je Har(d)t voor je relatie gestart.

Vanuit het onderwijskansenbeleid is een netwerk ontstaan van onderwijs, jeugdhulpaanbieders, welzijnswerk en de gemeente. In het voorjaar van 2020 is de ambitie-overeenkomst ondertekend waarin de deelnemende partners gaan voor optimale ontwikkeling voor alle kinderen. Er zijn drie werkgroepen aan de slag met de thema's: voorveld, zorgstructuur op de scholen en kennisdeling/gezamenlijke visie.

Veiligheid

Vanuit toezicht en handhaving is in het afgelopen jaar veel inzet gepleegd op de correcte uitvoering en naleving van de Corona-maatregelen. Het accent lag op een coachende vorm van handhaving zodat mensen konden wennen aan de (in de loop van het jaar veranderende) maatregelen, zonder dat direct verbaliserend werd opgetreden. Daarnaast werden inwoners geadviseerd hoe zij op verantwoorde wijze nog uitvoering konden geven aan diverse activiteiten.

Voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit heeft het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Oost Nederland een ondermijningsonderzoek binnen onze gemeente uitgevoerd. Er is een ondermijningsbeeld opgesteld. Verdere uitwerking volgt in 2021 in het plan van aanpak.
Voor de aanpak van internetfraude is een regionale werkgroep opgezet om inwoners weerbaarder te maken tegen digitale criminaliteit.

Omgevingswet

In de Zomernota 2020 is aangegeven dat de landelijke invoeringsdatum voor de Omgevingswet is verschoven van 2021 naar 1 januari 2022. Belangrijke landelijke aanleidingen voor het uitstel zijn: de Coronacrisis, de stappen die nog gezet moeten worden voor de invoering van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en het afronden van de ruimtelijke regelgeving. Of de wet daadwerkelijk op de nieuwe datum in werking treedt is nog niet zeker. De Eerste Kamer wil eerst meer helderheid over drie pijnpunten die spelen rond de invoering van de wet. Naast het al genoemde DSO gaat het ook om het extra geld dat gemeenten voor de invoering nodig hebben en de mate van kennis bij de uitvoeringsorganisaties als de rechtspraak en de VTH-kolom. Door de latere invoeringsdatum spreiden we de activiteiten iets meer uit over de tijd. Onder andere zijn het plan van aanpak om te komen tot een Omgevingsplan en het projectplan Omgevingsvergunning verschoven naar 2021.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een overzicht opgesteld van minimale vereisten waaraan gemeenten moeten voldoen voordat de Omgevingswet van kracht is. Deze zijn opgenomen in ons overkoepelende plan van aanpak waarmee we ons voorbereiden op de invoering van de wet.

Omgevingsvisie

De gemeenteraad heeft in het voorjaar van 2020 de ambities vastgesteld voor onze Omgevingsvisie. Deze zijn vervolgens opgenomen in de concept Omgevingsvisie die de raad in september heeft vrijgegeven voor inspraak. Tijdens de periode van de ter inzagelegging zijn vier informatieavonden over de concept Omgevingsvisie georganiseerd. De reactie op de ingebrachte zienswijzen is verwerkt in de 'Nota van beantwoording zienswijzen Ontwerp Omgevingsvisie Zwartewaterland'. De zienswijzen hebben geleid tot een aantal aanpassingen van het visiedocument. Onder andere is het thema Natuur en Landschap toegevoegd, waarin de waardevolle kenmerken van het cultuurlandschap worden opgenomen. De Nota van beantwoording voegen we bij de Omgevingsvisie. Voorafgaand aan de vaststelling van de Omgevingsvisie wordt tijdens een informele bijeenkomst van de raad met elkaar besproken of er op onderdelen nog aanscherping nodig is.

Ondernemen
Programmeringsruimte voor bedrijven

In het voortraject van de voorgenomen uitbreiding van het bedrijventerrein Zevenhont in Genemuiden zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd en heeft de gemeente gesproken met betrokken partijen. Dit heeft geresulteerd in een concept Nota van Uitgangspunten (NvU). Deze is in februari 2020 aan de raad gepresenteerd. Na de ter inzage legging is de Nota van Uitgangspunten medio 2020 de raad ter kennis gebracht. Ook is er een visie op de landschappelijke inpassing van de uitbreidingen opgesteld. Het gaat bij de verruiming om circa 17 hectare in het oosten en 15 hectare (beiden netto) in het zuiden. De door de raad vastgestelde NvU vormt de basis voor de vervolgstappen, waaronder de Nota Reikwijdte en Detailniveau, Milieu Effect Rapportage (MER) en de bestemmingsplannen Zevenhont Oost en Zevenhont Zuid.

In 2020 is de laatste kavel op het Waterfront verkocht. Het Waterfront is onderdeel van het bedrijventerrein Zwartewater te Hasselt. Ook in Zwartsluis verloopt de verkoop van kavels op de uitbreiding van bedrijventerrein Kranerweerd voorspoedig. In 2020 zijn twee kavels verkocht.

Agenda Regio Zwolle

In de Regio Zwolle nemen we naast de samenwerking op het gebied van economie deel aan de samenwerking ten aanzien van Menselijk Kapitaal (HCA). Investeren in mens en werk staat hierbij centraal.  In 2020 is vanuit het project 'Upgrade jezelf' (het ontwikkelfonds van de Regio Zwolle) extra aandacht geweest voor loopbaanondersteuning en (om- en bij)scholing voor ZZP-ers, werknemers en werkzoekenden. Vanuit onze gemeente zijn hiervoor diverse aanmeldingen geweest en trajecten gestart. Andere thema's waaraan de Regio werkt zijn: bereikbaarheid, duurzame energie en leefomgeving.

Topwerklocatie

Het programma Topwerklocatie bestaat uit drie deelthema's: profilering, circulair en duurzame energie. Het deelthema profilering ligt op schema en het online portaal is gelanceerd. Binnen het deelthema duurzame energie is een onderzoek uitgevoerd naar het energieprofiel van het tapijtcluster en de mogelijkheden voor verduurzaming. De voortgang in het deelthema circulair is beperkt geweest. Verkend is welke samenwerkingsmogelijkheden kansrijk en gewenst zijn. In 2021 wordt dit nader geconcretiseerd.

Duurzaam wonen
Starterslening

De gemeenteraad heeft in 2020 ingestemd met het voortzetten van het verstrekken van startersleningen, is akkoord gegaan met het verhogen van de aankoopgrens tot € 230.000 en heeft hiervoor budget beschikbaar gesteld. Met het verstrekken van startersleningen worden koopwoningen beter bereikbaar voor starters en stimuleren wij de doorstroming op de woningmarkt. In 2020 zijn 25 startersleningen toegekend.

Sociale huurwoningen

Met de woningcorporatie Wetland Wonen zijn in november 2020 de prestatieafspraken ondertekend.
Overeengekomen is dat Wetland in 2021 het aantal sociale huurwoningen op 1741 handhaaft.

Arbeidsmigranten

Voor de huisvesting van arbeidsmigranten is een startnotitie opgesteld als eerste stap naar een beleidsplan. De aard en de omvang van het vraagstuk rond de huisvesting van arbeidsmigranten is in kaart gebracht. Hiertoe is overleg gevoerd met betrokken ondernemers, uitzendorganisaties die bemiddelen in buitenlandse werknemers, particuliere huisvesters en de woningcorporatie Wetland Wonen.

Om de toenemende druk op het gebruik van huizen in reguliere woonwijken een halt toe te roepen heeft de raad daarnaast een voorbereidingsbesluit genomen. Met het voorbereidingsbesluit zijn woonvormen met meer dan één huishouden niet meer van rechtswege mogelijk. Binnen een jaar dient de voorbereidingsbescherming te worden overgenomen door de inwerkingtreding van een bestemmingsplan of nieuw voorbereidingsbesluit. Eind 2020 is een klankbordgroep samengesteld bestaande uit inwoners van Zwartewaterland, huisvesters, uitzendbureaus en de gemeente. Het doel van deze klankbordgroep is om gedragen plannen op te stellen rond de huisvesting van arbeidsmigranten.

Hasselt om de Weede

Hasselt om de Weede is volop in ontwikkeling. Eind 2020 is in de stadsweide van fase 1A gestart met de bouw van een appartementencomplex van 38 woningen. Voor de Kerklocatie is een bouwplan in ontwikkeling ten behoeve van de realisatie van een kleinschalig appartementencomplex. In 2020 zijn alle particuliere kavels in deelgebied de Weede Hoven verkocht. Het restant programma bedraagt voor fase 1A en de Weede Hoven per 1 januari 2021 rond de 60 woningen.

In 2020 is gestart met de planvorming voor fase 1B. Uitgangspunt voor fase 1B is een energie-neutrale ontwikkeling, waarmee we een bijdrage leveren aan de energietransitie in onze gemeente. De bewoners zijn meegenomen in de planvorming via een digitaal participatieproces.
Het stedenbouwkundig plan voor fase 1B betreft circa 200 woningen (exclusief boerderijlocatie).
Voor de ontwikkeling van de Dedemsvaartlocatie in Hasselt is een nieuw bestemmingsplan voorbereid.
Het bestemmingsplan is afgestemd met omwonenden en belanghebbenden en biedt ruimte voor de bouw van 12 nieuwe woningen. Het bestemmingsplan is begin 2021 aan de gemeenteraad ter vaststelling aangeboden.

Tag-West

De realisatie van de laatste woningen in de eerste fase van Tag-West komt dichterbij. De ontwikkelaar realiseert nog een appartementencomplex (De Wester), de Terpkamer en een reguliere woonstraat. Het gaat om ruim 50 woningen. Op basis van de actuele woonbehoefte in Genemuiden wordt het bestemmingsplan voor de tweede fase van Tag-West voorbereid. Het betreft hier circa 240 woningen. Omdat ruim de helft van deze woningen uit rij- en hoekwoningen bestaat, biedt dit ook kansen voor starters op de woningmarkt.

Agnietenterrein

Dit plan voorziet in de ontwikkeling van 7 rijwoningen, 12 twee-onder -één-kap woningen, 5 vrijstaande woningen en 8 appartementen. Alle kavels op het Agnietenterrein zijn verkocht. De kavels voor vrijstaande woningen en 8 kavels voor twee-onder-één-kapwoningen zijn particulier verkocht. De kavels voor de rijwoningen, appartementen en 4 twee-onder-één-kapwoningen zijn verkocht aan een projectontwikkelaar. Alle particuliere bouw is gereed of bijna gereed. Nadat de projectontwikkelaar de bouw van de projectmatige woningen en appartementen heeft gerealiseerd, zullen de afrondende werkzaamheden aan het terrein plaatsvinden.

Ontwikkelvisie Overwaters

AM heeft de Ontwikkelvisie Overwaters aangepast om deels tegemoet te komen aan ruimtelijke wensen van direct omwonenden en andere stakeholders (e.g. Staatsbosbeheer). De voorgestelde wijzigingen zijn aan de direct omwonenden gepresenteerd. Momenteel vinden er onderzoeken plaats en wordt een bestemmingsplan voorbereid.

Knarrenhof

De raad heeft in de tweede helft van 2020 het bestemmingsplan Knarrenhof Hasselt vastgesteld. De Knarrenhof komt nabij het centrum aan het Tijlswegje. De gemeente geeft hiermee invulling aan een ambitie uit de huidige bestuursperiode, namelijk het zoeken van mogelijkheden voor groepswonen, waarbij collectief particulier opdrachtgeverschap goed mogelijk is. De Knarrenhof is een kleinschalige woonvorm met levensloopbestendige woningen, waarbij 'noaberschap' belangrijk is. In 2021 zal, als het bestemmingsplan onherroepelijk is, het terrein bouwrijp overgedragen worden aan stichting Knarrenhof.

Water en Klimaatadaptatie

Onze gemeente heeft in 2020 een hittestress analyse uitgevoerd. Ook is in beeld gebracht waar zich koele plekken bevinden in onze gemeente en of inwoners die lopend kunnen bereiken. Verder is de analyse voor wateroverlast nader uitgewerkt. Op basis van de uitgevoerde analyses (stresstesten) is het uitvoeringsprogramma voor onze gemeente opgesteld. Hierin zijn maatregelen opgenomen om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. De planning is om dit uitvoeringsprogramma in het voorjaar van 2021 bestuurlijk vast te stellen.

Bij nieuwe planontwikkelingen en ruimtelijke projecten zoals Hasselt om de Weede betrekken wij klimaatadaptieve uitgangspunten: bestand zijn tegen extreme regenbuien, het voorkomen van hittestress en het zorgen voor voldoende groen. In de Nota van Uitgangspunten uitbreidingen bedrijventerrein Zevenhont is opgenomen dat er een landschappelijke inpassing rondom de uitbreidingen moet komen. In deze inpassing is tevens ruimte voor dubbelgebruik voor waterretentie.

In 2020 is in samenspraak met de buurt een waterproject aan het plein van De Trompstraat afgerond. Het plein is nu klimaatadaptief en kindvriendelijk ingericht. Bij het zwembad en de Sportlaan in Genemuiden is in de vervangingsopgave tevens een hemelriool aangelegd die in de toekomst bij de achterliggende wijk het overtollig regenwater kan afvoeren. In 2021 krijgt dit project zijn vervolg in de Jan van Arkelstraat. Het project aan de Taanderij te Zwartsluis is in voorbereiding. In 2021 leggen we hier een hemelwaterriool aan waar in de toekomst de rest van de wijk op aangesloten kan worden. In de Rosmolenstraat en Klaverstraat in Hasselt passen we in 2021 de riolering en het wegprofiel aan waarmee we wateroverlast verhelpen.

Openbare Ruimte

Het Groenbeheerplan 2020 - 2024 'Groen leeft en verbindt in de praktijk' is door onze gemeente vastgesteld. Het is de uitwerking van het Groenbeleidsplan 2019 - 2029, waarin wij onder andere inzetten op het groene raamwerk, biodiversiteit, klimaatadaptatie en grotere betrokkenheid van inwoners en bedrijven. Het groenbeheerplan vertaalt het groenbeleid naar praktische richtlijnen en instrumenten voor het operationeel beheer en de dagelijkse uitvoering. Er is al een start gemaakt met het structureel bomenonderhoud en bij nieuwe beplanting kiest de gemeente zoveel mogelijk klimaatbestendige soorten.

De Gemeenteraad heeft ingestemd met het beheerplan Oeverconstructies. Dit plan geeft duidelijkheid over de ambitie, het areaal, de kwaliteit en de inzet van financiële middelen voor het beheer en onderhoud van oeverconstructies. Het Beheerplan gaat uit van onderhoud op kwaliteitsniveau B (basis). Hierbij ligt de nadruk op de functie en veiligheid van de oeverconstructies.
Ook is het Buitenruimteplan in 2020 voorbereid. Het is de bedoeling om de openbare ruimte met een gevarieerd aanbod in te richten voor bewegen, ontmoeten, spelen en sporten voor jong en oud. We verbinden de plekken door routes. Onder inwoners is hiervoor een enquête gehouden en met basisschoolleerlingen zijn rondgangen geweest. Het Buitenruimteplan wordt in het voorjaar van 2021 ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. In dat jaar starten we ook met de uitvoering.

In het buitengebied zijn twee bruggen vervangen (Klinkerweg en Boerderijweg). In Hasselt is de Kaai ter hoogte van het brugwachtershuisje heringericht en de aansluiting Burgemeester Royerplein met de Van Nahuysweg is aangepast op het ontwerp van de Veerpoort. In 2021 worden de fundamenten van de Veerpoort opgebouwd.

Verkeer en verkeersveiligheid

In samenwerking met de Provincie Overijssel en gemeenten in de regio is een risico-inventarisatie opgesteld naar de locaties met grootste verkeersrisico's. In de tweede helft van 2020 is de raad geïnformeerd over de verkeersveiligheidsprojecten die in onze gemeente uitgevoerd gaan worden. Hierbij worden de door de raad ter beschikking gestelde middelen van de jaren 2020 en 2021 benut. Bij het Rijk is een aanvraag voor subsidie ingediend. Via de Regeling Investeringsimpuls Verkeersveiligheid hebben wij inmiddels een subsidie toegekend gekregen van ruim 1,4 miljoen over de jaren 2021-2025. Ook bij de provincie is een subsidie aanvraag ingediend. Hierover neemt de provincie nog een besluit.
Met de provincie is intensief overleg gevoerd over de uit te voeren onderhoudswerkzaamheden aan zowel de N334 als de N331 in de bebouwde kom van Zwartsluis. Hierbij is door onze gemeente nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de verschillende knelpunten op het gebied van verkeersveiligheid en hebben we hiervoor oplossingen aangedragen. De provincie heeft een aantal kleinere (attentie)maatregelen gehonoreerd en opgenomen in het bestek. De werkzaamheden zijn vanaf het najaar van 2020 uitgevoerd.

In Hasselt is de kruising van de Vaartweg met de Zandvoortweg en Terwee aangepast. Het verkeer wordt door de nieuwe inrichting geremd. Ook is de kruising overzichtelijker geworden. Voetgangers en fietsers kunnen de Vaartweg in twee etappes oversteken. We monitoren het effect op de verkeersveiligheid.

Eind 2020 heeft de raad de uitgangspunten vastgesteld voor de verkeerscirculatie in Hasselt centrum en de directe omgeving. Hierdoor kan een vervolg worden gegeven aan de verdere uitwerking van de verkeerscirculatie en de inrichtingsplannen van het centrum en de aanleg van de parallelweg. Dit geldt ook voor de omgevingsplannen (waaronder het bestemmingsplan Bodewes).

Energietransitie

In de eerste helft van 2020 is het concept-bod van de Regio West Overijssel op het gebied van grootschalige opwek van duurzame energie op land gereed gekomen (RES). De door de gemeenteraad van Zwartewaterland al eerder (in 2019) vastgestelde ambitie met ruimte voor zon en wind (105 MWh) is ingebracht in het regionale bod. Voor een aantal kansrijke zoekgebieden is de gemeenteraad voorgesteld om een participatietraject te starten. De uitkomsten van het participatietraject betrekken we bij de aanwijzing en verdere uitwerking van de zoekgebieden. Het bod RES 1.0 moet op basis van de landelijk (bijgestelde) planning begin juli 2021 ingeleverd worden.

De gemeenteraad is in 2020 meegenomen in het projectplan Transitievisie Warmte. In dit projectplan beschrijven we het proces om in 2020 en 2021 invulling te geven aan de wettelijke verplichting om tot een Transitievisie Warmte en de eerste wijkuitvoeringsplannen voor de gemeente Zwartewaterland te komen. Het gaat hierbij om de overgang van aardgas naar duurzame manieren van verwarmen en koken.

Het Energieloket is in 2020 geprofessionaliseerd. Via een Europese aanbesteding hebben we samen met andere Overijsselse gemeenten vanaf 1 januari 2021 een nieuwe website en een gezamenlijk klant contact centrum waar inwoners met hun vragen terecht kunnen. De bemensing, kennis en ervaring is nu structureel geborgd.

We hebben € 90.000 subsidie voor de Regeling Reductie Energie (RRE) ontvangen. Via het Energieloket, bijeenkomsten en webinars kregen inwoners informatie. Ook zijn circa 625 energie-bespaartassen met een waardebon van € 75 verstrekt. De coöperatie Energiek Zwartewaterland heeft twee dakprojecten voor inwoners gerealiseerd. Verder draait Energiek Zwartewaterland actief mee in de pilot 'Barsbeek van het aardgas af'. Het rapport voor deze wijk is afgerond. In 2021 gaat deze pilot een nieuwe fase in: inwoners gaan stapsgewijs naar een aardgasloze wijk.

Vitaal Platteland en gebiedsgerichte aanpak Noordwest Overijssel

Eind 2020 is onder regie van de Provincie Overijssel de Gebiedsgerichte Aanpak Noordwest Overijssel van start gegaan. Binnen dit gebiedsproces worden zowel de regionale veenweidestrategie als de gebiedsgerichte aanpak van stikstof nader uitgewerkt. In ons veenweidegebied komen vier belangrijke thema's bij elkaar:

• de uitstoot van milieubelastende stoffen moet zover worden teruggedrongen dat ze andere functies niet beperkt. Het gaat onder andere om broeikasgassen die met name bij veenafbraak vrijkomen en om stoffen die de water- en natuurkwaliteit negatief beïnvloeden.
• de ruimteclaims die voortkomen uit de klimaat-, landbouw, voedsel- en energietransitie
• het behoud en de ontwikkeling van waardevolle natuur en landschap, het erfgoed en het bijbehorende toeristische product
• de zorgvuldige omgang met de verzakkende veenbodem met de gevolgen voor de waterhuishouding en schades aan infra en bebouwing.

Er is inmiddels gestart met een gebiedsanalyse. Op basis hiervan volgt een gebiedsagenda. Dat gebeurt in samenwerking met de betrokken gebiedspartners. In Noordwest Overijssel werkten de betrokken overheden voor de start van de Gebiedsgerichte Aanpak Noordwest Overijssel al samen in het kader van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland. Met projecten die in dit samenwerkingsverband zijn geformuleerd is een aanvang gemaakt. Hiervoor ontving onze regio van het rijk in 2020 een bedrag van 4,39 miljoen.