Overheden werken op verschillende manieren samen. In een aantal gevallen richt deze samenwerking zich op een gemeenschappelijke taakuitvoering. Via de Wet Gemeenschappelijke Regelingen (WGR) kunnen gemeenten, provincies en waterschappen samenwerken in een publiekrechtelijke constructie. De WGR bevat heldere regels voor het inrichten en functioneren van de samenwerking. Onze gemeente neemt aan een aantal gemeenschappelijke regelingen deel. Deze zijn opgenomen in de paragraaf Verbonden Partijen.
De laatste jaren werken de verschillende overheidslagen (rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) vaker samen aan complexe maatschappelijke opgaven. Die vaak het beste in regionaal verband kunnen worden opgepakt. Voorbeelden hiervan zijn de energietransitie, het aanpassen aan het veranderende klimaat en het ontwikkelen van een vitaal platteland, waarin een halt wordt toegeroepen aan bodemdaling en de stikstofuitstoot wordt beperkt.
De inrichting van de governance van deze samenwerkingsverbanden is veelal maatwerk. Vaak wordt een samenwerkingsstructuur ingericht die past bij de aard van de opgave. Zo zijn voor het organiseren van de regionale bijdrage aan de grootschalige opwek van zon en wind door het rijk zogeheten Regionale Energiestrategie (RES-) regio's ingericht, waarbij wij deelnemen aan de RES-regio West-Overijssel. Voor de regionale samenwerking op het gebied van Klimaatadaptatie behoren wij tot de werkregio RIVUS. Voor Vitaal Platteland/Veenweide en de gebiedsgerichte aanpak van stikstof werken wij onder regie van de Provincie Overijssel samen in het gebied Noordwest Overijssel.
Daarnaast zijn er ook periodieke regionale programmatische samenwerkingen, bijvoorbeeld op het gebied van woningbouwaantallen en de ontwikkeling van bedrijventerreinen.
Omdat onze gemeente een beperkte formatie heeft, beoordelen wij telkens welke inzet wij in een dergelijke samenwerking plegen, waarbij het belang dat onze gemeente heeft bij de samenwerking telkens meeweegt. Naast het inhoudelijk invulling geven aan de opgave is onze inbreng (via de ambtelijke werkgroepen) in 2020 gericht geweest op het inrichten van een transparante aansturing en governance van de samenwerkingsverbanden, met bijzondere aandacht voor het goed meenemen van de besturen (colleges en raden) van de deelnemende overheden. Zodat de democratische legitimatie zoveel mogelijk is geborgd. Bij de totstandkoming van de RES West-Overijssel is de governance bijvoorbeeld nu zo ingericht dat de besluitvormende momenten gemarkeerd zijn in het proces en de colleges en raden een rol hebben in deze besluitvorming. Bij het gebiedsproces Veenweide is in 2020 een governancestructuur ingericht waarin portefeuillehouders van de deelnemende overheden vertegenwoordigd zijn in de overkoepelende regiegroep en in de deelgebiedscommissies. Ook zijn de besluitvormende documenten over de uitgangspunten van het gebiedsproces Veenweide aan de colleges en dagelijkse besturen voorgelegd.
De inhoudelijke informatie over de voortgang op de genoemde maatschappelijke opgaven is opgenomen bij de betreffende thema's in de jaarverantwoording 2020.